Ο όρος "Απαρχή"

Ο όρος «απαρχή» έχει μια βαθιά ιστορία και η χρήση της ανάγεται στο μακρινό ιστορικό παρελθόν, τόσο το αρχαιοελληνικό όσο και το ισραηλιτικό - παλαιοδιαθηκικό. 

Από καθαρά ετυμολογική και ερμηνευτική άποψη τα συνθετικά της λέξης «απαρχή» φανερώνουν εξ αρχής την ερμηνεία της: η απόλυτη αρχή, το σημείο εκκίνησης ενός νέου πράγματος.

Η ιστορική, όμως, ερμηνεία της λέξης είναι σαφώς εξειδικευμένη και εντάσσεται μέσα στο τελετουργικό των προσφορών του ανθρώπου προς το Θείο. Έτσι, στην αρχαία Ελλάδα, χρησιμοποιούμενη κυρίως στον πληθυντικό αριθμό («αἱ ἀπαρχαί»), σήμαινε την έναρξη μιας θυσίας. Αλλά, ταυτόχρονα, σήμαινε και την πιο εκλεκτή προσφορά προς τους θεούς, το πρώτο και καλύτερο μέρος της σοδειάς, το οποίο πρόσφερε μέσω της θυσίας ο άνθρωπος στους θεούς.

Στο κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης εμφανίζεται με παρόμοια έννοια, την προσφορά δηλαδή στον Θεό, στον οίκο και στους λειτουργούς του Θεού. Είναι δε χαρακτηριστική η εντολή, την οποία μέσω του προφήτη Μωϋσή δίδει ο Θεός στους Ισραηλίτες: «καί ἐλάλησε Κύριος προς Μωϋσήν λέγων· εἰπόν τοῖς υἱοῖς ᾿Ισραήλ καί λάβετε ἀπαρχάς παρά πάντων, οἷς ἄν δόξῃ τῇ καρδίᾳ» (Έξοδ. 25.2). Ζητά, ο Θεός οι Ισραηλίτες να Του προσφέρουν απ' τα υλικά αγαθά τους ανάλογα με την προαίρεση και τη θέληση τους. Αλλά και στο βιβλίο του προφήτη Ιεζεκιήλ διαφαίνεται ακριβώς η ερμηνεία του όρου: «ἀφοριεῖτε ἀπαρχήν ἅγιον τῷ Κυρίῳ» (να διαχωρίσετε, δηλαδή, αυτά που θα προσφέρετε στον Κύριο).Είναι, λοιπόν, άρρηκτα συνδεδεμένη η έννοια του όρου «απαρχή» με τη λατρεία και την προσφορά του ανθρώπου προς το Θείο. 

Ακριβώς γι' αυτό το λόγο και η νέα αυτή προσπάθεια της μοναστικής αδελφότητας της Ιεράς Μονής Προφήτου Ηλιού Θήρας έλαβε αυτήν την ονομασία. Άλλωστε, η  εν υπακοή και προσευχή διακονία του κάθε μοναχού (ανεξαρτήτως τομέα - διακονήματος) είναι προέκταση της λατρείας και μια θυσία - προσφορά στο Χριστό, ο Οποίος «ἀπαρχή τῶν κεκοιμημένων ἐγένετο» (Α΄ Κορινθ. ιε΄ 20), υπέμεινε τον θάνατο για τη δική μας σωτηρία.  Ο μοναχός εργάζεται με επιμέλεια, προσοχή και ευσυνειδησία όχι με αυτοσκοπό να παράξει καλό έργο ή να προσφέρει την απαραίτητη εργασία, αλλά γιατί αυτό συμβάλει στη μοναχική του άσκηση και ζωή με μόνο στόχο «ἐν ἡμέρᾳ Κρίσεως» να ακούσει μαζί με τους «ἀπ᾽ αἰῶνος Θεῷ εὐαρεστήσαντας» οσίους μοναχούς την ευκταία αυτή φωνή: «οὗτοι ἠγοράσθησαν ἀπό τῶν ἀνθρώπων ἀπαρχήν τῷ Θεῷ καί τῷ ἀρνίῳ» (Αποκάλυψη Ιωάννου).